Het Klaphek - De eigenaren en bewoners van 1781 tot 1817

Overlijdensakte Stoffel Sipman 1826

Stoffel Sipman en Gerritje Philipzen - Hermina Rutten, eigenaar van 1781 tot 1817, bewoner in 1817

Stoffel Sipman werd rond 1757 in Opheusden geboren als zoon van Aalbert Sipman en Jenneke Penderaad. Als doopplaats staat Wageningen vermeld. Stoffel was bouwman of landbouwer van beroep. Voor 1777 trouwde hij met Gerritje Philipzen. Na het overlijden van Gerritje trouwde hij als 57-jarige op 1 oktober 1814 in Hemmen met de 26 jaar oude, uit Randwijk afkomstige, Hermina Rutten (dochter van tabaksplanter Melgart of Mels Rutten en Hendrina van Rheeden of Johanna Reeden). Zij is tapster van beroep. Stoffel overleed op 23 september 1826 te Heteren. Hermina overleed op 3 juli 1845 te Randwijk.

kinderen uit het huwelijk van Stoffel Sipman en Gerritje Philipzen:

1. Peterke Sipman, geboren 11 maart 1782, gedoopt op 17 maart 1782 te Randwijk, overleden op 16 januari 1844 te Lakemond, gehuwd op 17 januari 1805 met Willem van Gelder (zoon van Jakob van Gelder en Geertruida Willemsen), geboren rond 1774 te Lakemond, tapper/herbergier van beroep, overleden op 1 maart 1838 te Lakemond

2. Albert, geboren op 16 april 1783, gedoopt op 20 april 1783 te Randwijk, overleden ws. 11 oktober 1783 te Randwijk

3. Jenneken, geboren op 30 november 1784, gedoopt op 5 december 1784 te Randwijk, overleden ws. voor 1793

4. Aalbert, geboren op 28 februari 1786, gedoopt op 5 maart 1786 te Randwijk, overleden ws. voor 1797

5. Geertrui, geboren op 29 maart 1789, gedoopt op 5 april 1789 te Randwijk, tapster van beroep, overleden

- gehuwd op 10 april 1807 te Herveld met Dirk van Rekum (zoon van Johannes van Rekum en Maria Philipsen), geboren op 14 december 1779 te Meeteren, gedoopt op 17 december 1779, overleden op 28 juli 1813 te Meeteren

- gehuwd op 3 maart 1821 te Opijnen met Richardus/Rijk van den Dungen (zoon van Wilhelmus van den Dungen en Maria Pijl), geboren te Est, gedoopt op 18 februari 1778  in de Rooms-Katholieke kerk te Varik, landman van beroep, overleden op 15 juli 1839 te Est en Opijnen

6. Diderika Sipman, geboren op 22 oktober 1791, gedoopt op 23 oktober 1791 te Randwijk, overleden op 16 maart 1870 te Arnhem, gehuwd op 5 mei 1818 te Nijmegen met Willem van Dam (zoon van Willem van Dam en Cornelia Donck), geboren op 18 december 1796 te Nijmegen, winkelier van beroep (1825)/bewaarder Belvedere Nijmegen (1840), overleden rond 1872 te Nijmegen

7. Jenneken, geboren op 17 juli 1793, gedoopt op 21 juli 1793 te Randwijk, dienstbaar, winkelierse van beroep, overleden op 2 juni 1866 te Lienden

- gehuwd op 23 mei 1821 te Lienden met Willem Hasselman (zoon van Gijsbert Hasselman en Johanna de Kock), geboren op 20 augustus 1780 te Lienden, gedoopt op 27 augustus 1780 te Lieden, landbouwer van beroep, overleden op 8 november 1825 te Lienden

- gehuwd op 16 maart 1827 te Lienden met Willem van Grootveld (zoon van Willem van Grootveld en Aaltje Doornebal), geboren op 23 september 1795 te Lienden, gedoopt op 27 september 1795 te Lienden, landbouwer van beroep, overleden op 5 juni 1870 te Rhenen

8. Jantje Sipman, geboren op 30 maart 1795, gedoopt op 6 april 1795 te Randwijk, dienstmaagd van beroep, overleden op 31 mei 1819 te Nijmegen

9. Albert Sipman, geboren op 15 juli 1797, gedoopt op 23 juli 1797 te Randwijk, landbouwer van beroep, overleden op 28 mei 1834 te Randwijk

10. Derk, geboren op 25 maart 1800, gedoopt op 30 maart 1800 te Randwijk, overleden ws. voor 1802

11. Derk Sipman, geboren op 11 maart 1802, gedoopt op 14 maart 1802 te Randwijk, landbouwer, later tabaksplanter van beroep, overleden op 9 december 1876 te Randwijk, op 23 maart 1826 te Heteren gehuwd met Naleke Jager (dochter van NN en tabaksplantster Maria Jager), geboren te Randwijk, gedoopt op 23 november 1800 te Randwijk, overleden op 8 juli 1868 te Heteren

kinderen uit het huwelijk van Stoffel Sipman en Hermina Rutten: 

12. Jan Sipman, geboren op 12 september 1814 te Randwijk, tabaksplanter van beroep, overleden op 11 mei 1878 te Beuningen

13. Gerrit Sipman, geboren op 11 februari 1816 te Randwijk, tabaksplanter van beroep, overleden op 20 februari 1881 te Hien/Dodewaard, gehuwd op 14 december 1848 te Beuningen met Neeltje van het Lindenhoud (dochter van grondeigenaar Nicolaas Heinrich van het Lindenhoud en Cornelia Hendrica Vermeer), geboren op 1 november 1823 te Nijmegen, overleden op 18 maart 1860 te Dodewaard

14. Johanna Sipman, geboren op 25 mei 1818 te Randwijk, overleden op 30 september 1900 te Heteren, gehuwd op 27 maart 1847 te Heteren met Geurt Teunissen van Manen (zoon van tabaksplanter Evert Teunissen van Manen en Geertruida van de Wal), geboren op 21 oktober 1819 te Randwijk, arbeider later tabaksplanter van beroep, overleden op 16 januari 1892 te Randwijk

15. Adriana (roepnaam: Jantje) Sipman, geboren op 8 februari 1821 te Randwijk, overleden op 14 oktober 1865 te Heteren, gehuwd op 31 augustus 1843 te Heteren met Derk Goedvriend (zoon van boomkweker Francis Goedvriend en Petronella Heijmeriks), geboren op 12 mei 1818 te Wijchen, timmerman van beroep, overleden op 19 augustus 1908 te Heteren

Op 27 december 1805 werd vastgelegd dat Stoffel Sipman een bedrag van 7.999,00 Hfl. schuldig is aan Walravan Robbert van Heeckeren van Walijen en Amoena Sophia Frederica gravinne van Gronsveldt Limpurgh. De lening, die in 1787 zou moeten zijn afgelost, staat in 1805 nog geheel open.

Op 2 juli 1810 werd vastgelegd dat Stoffel Sipman een bedrag van 999,00 Hfl. schuldig is aan de zussen Jonkvrouwen Roelanda en Johanna Engelen. Als onderpand wordt onder andere de boerderij genoemd. Op 3 juli 1810 werd vastgelegd dat Stoffel Sipman een bedrag van 7.999,00 Hfl. schuldig is aan de heer Arnold Engelen.

Opvalt bij de familie Sipman dat het beroep tabaksplanter zo vaak wordt genoemd. Rond 1850 werd in de Betuwe volop tabak geteeld en stonden er veel tabaksschuren. Aan het eind van de 19e eeuw is de concurrentie met de in warmere streken geteelde tabak sterk en neemt de tabaksteelt geleidelijk af om na de Tweede Wereldoorlog geheel te verdwijnen.

De boerderij werd op 9 december 1817 verkocht door de familie Sipman aan Gerrit van de Pol en Aagje Speijers. Deze koop werd in een koopakte (klik op link voor volledige tekst) vastgelegd door Notaris G. van der Zande te Opheusden. De omschrijving was als volgt: "Zes zevende gedeelte van eenen Bouwhof, bestaande in Huis nr. 64, Bakhuis, Kernmolen, Schuur, twee Bergen, Hof, Boomgaard, Wei- en Bouwlanden, tesamen groot ongeveer twee en veertig Morgen, alles onder Randwijck voornoemd kennelijk gelegen en bij den eerste Comparant met Zijne huisvrouw Hermina Rutten alsnog bewoond en gebruikt wordende; - zulks met alle zodane lusten en lasten, regten en geregtigheden, active en passive serviteiten, uit en overwegen, Dijken, Zandpaden, Hammen, Zegen, Weteringen of waterlossingen als vanouds en met regt daar toe gehoord hebben en alsnog gehorende zijn, speciaal beswaart met een Rente van negen gulden ’s jaars ten behoeve van den Predikant te Randwijck."

Het bedrag waarvoor de boerderij werd verkocht is 15.500 Hfl. De kopers nemen hierin twee bestaande schulden over. Het gaat om een schuld van 999 Hfl. aan Roelanda en Johanna Engelen uit Nijmegen en een schuld van 7.999 Hfl. aan Arnold Engelen uit Nijmegen.

Stoffel Sipman overleed in 1826 in Randwijk zonder uiterste wilsbeschikking en liet Hermina Rutten en beider vier kinderen volgens de Memories van Successie het volgende na:

• vier bunder bouwland, gelegen bij de zandrug onder Zetten, genaamd De Vier Morgen;
• bijna drie bunder bouwland, mede onder Zetten, en naast het vorige stuk gelegen, Den Vries genaamd;
• ongeveer drie bunder weiland, gelegen onder Andelst aan de Polderstraat, nabij de bouwhof Het Slop;
• ongeveer vierenhalve bunder bouwland, gelegen onder Randwijk, aan de straat en genaamd Den Vries;
• bijna tweeëndertig roeden aardappelenland, gelegen achter het dorp Randwijk.

Hermina Rutten overleed in 1845 in Randwijk en liet haar vier kinderen volgens de Memories van Successie het volgende na:

• een hofstede onder Randwijk, kadastraal gelegen op C237, C238 en C239, groot 31 roeden;
• twee stukjes tabaksland gelegen onder Randwijk, kadastraal gelegen op C163 en C283.

De Rooms Katholieke parochie van Varik erfde van Rijk van den Dungen, de man van Geertrui Sipman, al zijn landerijen. Deze landerijen werden getaxeerd op een bedrag van Hfl. 32.665,00. De financiële problemen van de parochie van Varik waren hiermee in één keer voorbij.

eerste publicatie: 26 februari 2010

update: 21 juni 2015